De lichaamstaal van een paard

Een paard maakt een hoop duidelijk met zijn lichaamstaal. Als je weet hoe je paard zich voelt, dan kun je paardrijblessures voorkomen. Lees meer over de lichaamstaal van:

• de oren;
• de staart;
• het hoofd, en
• andere lichaamsdelen.

Lichaamstaal van de oren
Een paard kan een heleboel vertellen met zijn oren. Als je goed met je paard om wilt gaan, dan is het van belang om het ‘orenspel’ goed te begrijpen.

• Beide oren kunnen naar voren staan.
• Beide oren kunnen opzij hangen.
• Beide oren kunnen naar achteren staan.
• Eén oor kan de andere kant op wijzen.
• Oren kunnen constant draaien.

Al deze orenspelen kunnen meerdere dingen betekenen. Het ene paard heeft een drukker orenspel dan het andere paard. De oren staan vaak in de richting van ‘iets’ waar het paard zijn aandacht op richt. Dat kan een vreemd voorwerp zijn of een drukke gebeurtenis in de verte.

Beide oren naar voren

• Ziet een paard een vreemd voorwerp of een drukke gebeurtenis in de verte? Dan staan zijn oren daarbij vaak naar voren. Soms heeft een paard ook de hals gestrekt richting hetgene dat hij ziet.
• Als de oren naar voren staan, dan is een paard vaak blij. Hij voelt zich dan prettig.
• Maar het kan ook betekenen dat een paard geïnteresseerd, nieuwsgierig of alert is.
• Een paard dat contact zoekt, houdt de oren ook vaak eerder naar voren dan naar achteren. Zo wil hij een goede indruk maken.

• Dit is vaak een teken van ontspanning. De oren ‘hangen’ dan iets meer en ‘staan’ minder rechtop.
• Hangen beide oren opzij en straalt het paard verder alertheid uit? Dan kan het ook zijn dat hij bepaalde geluiden opvangt uit zijn omgeving.

• Houdt een paard beide oren naar achteren? Dan hoort hij daar iets of hij richt zijn aandacht op iets achter hem. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer je intensief aan het rijden bent. Je paard kan dan best 1 of 2 oren op jou als ruiter richten en daarbij focussen op de hulpen die je geeft.
• Een paard kan ook boos, chagrijnig of humeurig zijn. Hij legt dan zijn oren naar achteren om anderen te waarschuwen. Of hij wil niet gestoord worden.
• Ook een paard dat ‘op rust staat’, heeft soms de oren wat meer naar achteren hangen in plaats van naar voren of opzij.
• Een paard dat pijn heeft, kan ook de oren naar achteren hebben. Hiermee uit hij zijn ontevredenheid over de pijn. Als deze erg hevig is, kan hij zelfs zijn oren plat in zijn nek leggen.
• Beide oren naar achteren komt ook voor als een paard geconcentreerd is of iets misschien lastig vindt. Bij bijvoorbeeld moeilijke oefeningen hebben veel paarden hun oren naar achteren. Niet omdat ze boos zijn of het niet leuk vinden, maar omdat ze zich concentreren.

• Een paard kan iets horen of even zijn aandacht vestigen op een voorwerp, geluid, mens of dier.
• Wijst één oor wat naar voren tijdens het rijden en de ander wat naar achteren? Dan kan het betekenen dat het paard zich concentreert op zowel zijn ruiter als zijn omgeving.

Lichaamstaal van de staart

• Staart heen en weer bewegen: hiermee laat een paard zien dat hij opgewonden is.
• Hangende staart: hiermee laat een paard zien dat hij moe of uitgeput is of pijn heeft.
• Opgeheven staart: hiermee laat een paard zien dat hij alert is en alles in de gaten houdt.
• Staart strak en stijf naar achteren: hiermee laat een paard zien dat hij erg boos is.
• Staart eerst opzij en dan recht omhoog: hiermee laat een paard zien dat hij bang is.

Lichaamstaal van het hoofd

• Hoofd plotseling schudden of hoofd naar boven opgooien: hiermee laat een paard zien dat hij geïrriteerd is.
• Hoofd regelmatig op een neer schudden: hiermee laat een paard zien dat het beter wil zien wat er om hem heen gebeurt.
• Hoofd ineens afwenden: hiermee laat een paard zien dat hij iets nieuws ziet en dat hij denkt dat er gevaar in de buurt is.

Lichaamstaal andere lichaamsdelen

• De kont toekeren: hiermee dreigt een paard en laat hij zien dat je in de weg staat of dat je moet stoppen. Anders gaat hij slaan (naar achteren schoppen).
• Schrappen met de voorvoet: hiermee laat een paard zien dat hij ongeduldig is of dat hij zich verveelt en wil bewegen.
• Opheffen voor- of achterbeen: hiermee dreigt een paard en laat hij zien dat hij iets niet fijn vindt. Hij gaat slaan als je er niet mee ophoudt.
• Tanden laten zien: hiermee dreigt een paard: 'pas op of ik ga bijten'.
• Ogen wijd ogen: hiermee laat een paard zien dat hij bang is of dat hij iets erg interessant vindt.
• Knabbelen: als een paard knabbelt, dan vindt hij je aardig.
• Neusvleugels optrekken: hiermee laat een paard zien dat hij gespannen is.
• Neus naar voren en mond dicht: hiermee laat een paard zien dat hij nieuwsgierig is. Hij gaat op onderzoek uit: 'wie ben je en wat wil je?'.